Wyrzuty sumienia czy żal to tylko niektóre odczucia, które przeżywamy, kiedy dojdzie do wypadku lub urazu z udziałem dziecka. Nie zdołaliśmy dopilnować, przecież tylko na chwile nasza uwaga powędrowała gdzieś indziej, to był moment, ułamek sekundy itd. itd. Czujemy się winni zrobilibyśmy wiele, aby cofnąć czas, odwrócić sytuację. Może lepiej, aby to nas spotkało nieszczęście, a nie naszego kochanego malucha, podopiecznego, przedszkolaka, ucznia…Blizna u dziecka jest pamiątką owego zdarzenia. Zatem jak dbać o bliznę aby była niewidoczna?
Statystyki niestety nie są najlepsze w publikacjach naukowych możemy przeczytać o tysiącach dzieci, które każdego roku ulega wypadkom. Zakład Epidemiologii i Badań Populacyjnych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie podaje, że w latach 2008-2015 aż 44 609 dzieci uległo wypadkom komunikacyjnym. Nie lepiej wygląda sytuacja w szkołach. Z danych Centrum Informatycznego Edukacji wynika, że tylko w roku szkolnym 2015/2016 65241 dzieci uległo wypadkom (szkoły podstawowe, gimnazja i inne placówki oświatowe). Niechcianą pamiątką po przebytym urazie jest blizna u dzieci. Nie udało nam się ustrzec dziecka przed urazem? Konieczny był zabieg operacyjny? Nie dopuśćmy, aby blizna u dzieci zmieniła ich życie i ograniczała prawidłowy wzrost i rozwój.
Wiele danych wskazuje, że blizna u dziecka to nie tylko problem estetyczny, to także problem psychiczny.
Blizny u dzieci są najczęściej konsekwencją urazów, o które w tym wieku nietrudno. Z powodu zwiększonej produkcji kolagenu u dzieci mogą powstać nieestetyczne blizny. Dzieci są na nie narażone o wiele bardziej niż dorośli. Aby zminimalizować ryzyko nieprawidłowego gojenia się rany i zmniejszyć widoczność powstałej blizny u dziecka (i dorosłego) trzeba wiedzieć jak dbać o bliznę już od pierwszych dni po zasklepieniu rany. Tylko w ten sposób można uniknąć tworzenia się brzydkich blizn i tzw. bliznowców.
Dziecięca fantazja nie zna granic i mimo najlepszych starań rodziców może pojawić się rana, a po niej blizna. To czy będzie ona duża, czy mała zależy od wielkości rany, jej rodzaju, głębokości, a także od indywidualnych predyspozycji dziecka. Wiele jednak może pomóc rodzic, opiekun, który zatroszczy się o ranę – wówczas blizna u dzieci może być mniejsza, mniej widoczna, płaska…
Pojawiające się blizny u dzieci wymagają szczególnej opieki. Dzieci mają zwiększoną produkcję kolagenu w skórze, dlatego mają też większe skłonności do przerostu blizny w czasie gojenia się ran. Aby temu zapobiec warto stosować preparaty przeznaczone specjalnie do leczenia blizn zaraz po zagojeniu się rany. Nie wolno tego zaniedbać, w przeciwnym razie nasza pociecha na zawsze pozostanie z blizną. Z biegiem lat coraz trudniej pozbyć się starych blizn, w przypadku świeżych – można je wesprzeć w procesie gojenia i tym samym zminimalizować ich widoczność. Prawidłowe dbanie o bliznę zaraz po wygojeniu minimalizuje także ryzyko powstania bliznowca u dziecka.
Blizny powstają na skutek urazu, zabiegu operacyjnego, skaleczenia, wypadku – powodów jest wiele, ale wpływają one na kształt rany. Mówiąc krótko tam, gdzie skóra zostanie uszkodzona, powstanie blizna. Rozmiar i kształt blizny u dzieci związany jest z wieloma czynnikami. Bardzo często wpływają na to okoliczności urazu, długość okresu gojenia powstałej rany, czy indywidualne skłonności do tworzenia się blizn. Problem blizn staje się uciążliwy, kiedy znajdują się one w widocznych miejscach. W celu uniknięcia przykrych następstw urazu bardzo ważna jest odpowiednia i staranna pielęgnacja uszkodzonego miejsca już od samego początku.
Blizna jest efektem uszkodzenia skóry na całej jej głębokości. Po takim urazie skóra regeneruje się, ale tkanka włóknista powstała po wygojeniu zawsze daje efekt blizny.
Blizna u dzieci, to nie tylko problem kliniczny czy estetyczny. Blizna u dzieci w miejscu trudnym do ukrycia lub zamaskowania stwarza ogromny problem natury psychicznej. Młody człowiek bardzo często unika lekcji wychowania fizycznego, niechętnie uczestniczy w zajęciach na pływalni. Blizna u dzieci może powodować zaburzenie prawidłowych kontaktów rówieśniczych. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym potrafią być bezwzględne. Blizna u dzieci w tym okresie może być przyczyną wyśmiewania, kpin, swego rodzaju piętnowania, a w konsekwencji zaburzeń samooceny, a nawet depresji. Jako rodzice czy opiekunowie musimy wiedzieć jak dbać o bliznę, aby je przed tym wszystkim uchronić.
Blizna u dzieci powstała na skutek skaleczenia nożem, kartką papieru lub innym ostrym i płaskim narzędziem jest zazwyczaj mało widoczna. Dużo wyraźniejsze są blizny płaszczyznowe, czyli takie, które mają nierówną powierzchnię i zabarwienie. Tego rodzaju blizny mogą być także uciążliwe, przyczyniają się bowiem do napięć skóry lub przykurczy. Blizny płaszczyznowe powstają zazwyczaj na skutek ciężkich urazów, wypadków, oparzeń. Blizna płaszczyznowa początkowo jest koloru różowego, potem zmienia się – blednie i staje się perłowa.
Należy pamiętać, że blizna u dzieci, jej kolor będzie zazwyczaj inny niż zdrowej skóry. Nie będzie na niej włosów – w wyniku urazu uszkodzone zostały bezpowrotnie mieszki włosowe. Skóra dzieci regeneruje się szybciej, ale uszkodzenia mieszków włosowych są trwałe. W przypadku dużych blizn zawsze trzeba liczyć się z tym, że będą one wyróżniać się na tle zdrowej skóry. Blizny nie będzie można opalić. Nowa skóra pozbawiona jest melanocytów, czyli komórek produkujących melaninę, barwnik, którego głównym zadaniem jest ochrona głębokich warstw skóry przed promieniowaniem słonecznym. Oznacza to, że o bliznę trzeba dbać zawsze i chronić ją przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym.
W medycynie wyróżnia się wiele typów blizn. Zacznijmy od najprostszego podziału:
Popularnym podziałem blizn jest także ich klasyfikacja ze względu na przyczynę powstawania. Wyróżniamy blizny:
rozstępy to także blizny – u dzieci powstają podczas procesu wzrostu – bardzo często robią się na plecach lub pod kolanami.
Zanim omówimy zasady pielęgnacji blizny, przyjrzyjmy się, co jako rodzice możemy zrobić, by przyspieszyć gojenie się rany u dziecka. To, jak będzie wyglądać blizna zależy od czasu poświęconego na pielęgnację rany. Nie jest to łatwe, trzeba bowiem dziecka pilnować. Zastanawiacie się, dlaczego niezbędna jest właściwa pielęgnacja i opieka nad raną? Jak ona powinna wyglądać?
A teraz przyjrzyjmy się, jak powstaje blizna u dziecka (i dorosłego). Jest to naturalny, fizjologiczny proces, który przebiega w 4 fazach:
Warto wiedzieć, że proces ten dotyczy tylko rany niepowikłanej, czyli takiej, która goi się prawidłowo. Pierwsza faza, czyli faza zapalna rozpoczyna się już w chwili przerwania ciągłości powłok skórnych, czyli w chwili urazu. W ciągu 48 godzin dochodzi do przekrwienia tkanki i zwiększenia przepuszczalności naczyń włosowatych. W ranie pojawia się skrzep z krwi, czyli naturalny opatrunek mający chronić przed utratą krwi oraz wnikaniem bakterii i drobnoustrojów z zewnątrz. Na brzegach rany gromadzi się tak zwany włóknik, który jest rusztowaniem dla powstającego na ranie strupa. Przypominamy – strup musi odpaść sam. Nie można go zrywać.
Faza oczyszczania polega, jak sama nazwa wskazuje, na oczyszczaniu rany – makrofagi, czyli komórki żerne usuwają obumarłe komórki. Do rany wnikają naczynia krwionośne, zaczyna się proces gojenia – zazwyczaj po tygodniu od zranienia.
Faza gojenia należy do fibroblastów, komórek tkanki łącznej, które intensywnie wytwarzają kolagen podtrzymujący nową skórę. Fibroblasty namnażają się, a nad nimi powstaje nabłonek. W ten sposób wytwarzana jest nowa skóra i powstaje blizna – zazwyczaj organizm osiąga równowagę między ilością produkowanego kolagenu a jego usuwaniem.
Jak dbać o ranę, a potem jak dbać o bliznę żeby była jak najmniejsza? Wielu rodziców zadaje sobie to pytanie chcąc, aby skóra dziecka była idealna. Im wcześniej zadbasz o miejsce zranienia tym lepszy możesz uzyskać efekt. Zacząć można od starannej pielęgnacji miejsca zranienia tak aby proces gojenia postępował najbardziej optymalnie. W pierwszej fazie gojenia trzeba unikać podrażnienia miejsca zranienia, otarć, zbyt ciasnych ubrań, wysokich lub niskich temperatur i wystawiania rany na słońce. Po całkowitym zagojeniu się rany i odpadnięciu strupków można zacząć pielęgnację powstającej blizny. Warto stosować specjalnie przeznaczone do tego celu żel np. Contractubex®. Warto włączyć do codziennej pielęgnacji delikatne masowanie blizny.
Te zasady nie dotyczą tylko dzieci, ale musisz wiedzieć, że najważniejsze, aby rana goiła się w sposób niepowikłany. Oznacza to, że trzeba dbać, aby rana była czysta, wolna nie tylko od zanieczyszczeń, ale i tego, czego nie widać gołym okiem, czyli od drobnoustrojów i bakterii. Nie można dopuścić do zakażenia w obrębie rany – w tym celu trzeba ranę systematycznie przemywać. Ale nie wodą utlenioną, spirytusem czy wodą z mydłem – są do tego specjalne antyseptyczne preparaty. Spirytus albo inne mocne i żrące środki mogą tylko podrażniać ranę, opóźniając proces gojenia.
Po zejściu strupa (samoistnym, nie wolno go zrywać), można świeżą bliznę wspomóc stosując specjalne preparaty, które zapobiegają powstawaniu twardej blizny. W składzie takich preparatów znaleźć można wyciąg z cebuli, z muszli ostryg, silikon, heparynę. Tego typu składniki mają za zadanie zmiękczanie tkanki blizny oraz zapobieganie nadmiernemu przerostowi tkanki włóknistej w obrębie uszkodzonej skóry. Polecamy tutaj Contractubex żel, gdzie w 1 g leku znajdziemy aż trzy substancje czynne: 50 IU heparyny sodowej, 100 mg wyciągu płynnego z cebuli i 10 mg alantoiny.
Wskazania do stosowaniu żelu Contractubex: blizny ograniczające ruch, powiększone (przerostowe, obrzmiałe, o kształcie bliznowca), nieestetyczne blizny pooperacyjne, blizny po amputacjach, blizny pooparzeniowe i powypadkowe, przykurcze np. palców (przykurcz Dupuytrena), przykurcze ścięgien spowodowane urazami oraz kurczeniem się blizny. Należy pamiętać o konieczności systematycznego stosowania preparatu zgodnie z zaleceniami producenta.
Należy pamiętać, że tego typu preparaty stosuje się na już wyleczone blizny! Przeciwwskazaniami do zastosowania żelu są: niewyleczone rany, blizny obejmujące duże obszary skóry, uszkodzona skóra, aplikacja na błony śluzowe. Dobrze działa połączenie kremu na blizny z delikatnym masażem blizny. Pomaga to poprawić ukrwienie w obrębie gojącego się miejsca.
Dziecko lat pięć, rana na brodzie po wypadku na hulajnodze, potrzebne były trzy szwy.
Po trzech miesiącach stosowania plastrów Contractubex:
Środki zapobiegające powstawaniu blizn u dzieci czasami są niewystarczające – w takim przypadku rodzice mogą zdecydować się na zabieg usuwania blizny laserem (IPL, pulsacyjno-barwnikowym, bromkowo-miedziowym). Zabiegi takie nie są bolesne, ale zazwyczaj na jednej sesji się nie kończy, jest ich potrzebnych nawet do 12.
Bliznowiec jest to rozrost włóknisty skóry wystający ponad jej powierzchnię, zwykle gładki, lśniący czerwony lub brunatny. Zajmuje większą powierzchnię niż pierwotne uszkodzenie skóry. Może być bolesny i utrudniać ruch. Wspominamy o nim, ponieważ trzeba go rozróżnić od blizny przerostowej, która nie jest bolesna i zajmuje tylko powierzchnię powstałej wcześniej rany.
W normalnym procesie gojenia rany wytwarzana jest tkanka łączna włóknista. Odległe od siebie włókna kolagenu zaczynają łączyć się i rana stopniowo się zasklepia. Następnie w tkance pojawiają się naczynia krwionośne, a produkcja kolagenu stopniowo maleje. Może to trwać od kilku miesięcy do dwóch lat. Czasem jednak produkcja kolagenu nie maleje i wtedy właśnie powstają blizny przerostowe lub bliznowce. To czy się pojawią zależy od wielu czynników, chociażby od skłonności dziedzicznych czy wieku osoby. U osób starszych proces gojenia jest słabszy.
Bliznowce spotykamy najczęściej u osób w wieku 10-30 lat. Częściej pojawiają się także u osób rasy czarnej. Jak leczyć bliznowce? Bardzo często dobre efekty przynoszą opatrunki kompresyjne albo silikonowe, jednak nie nadają się do każdego miejsca na ciele. W terapii bliznowców wykorzystuje się także krioterapię i laseroterapię, a także leczenie operacyjne, polegające na chirurgicznym usunięciu keloidu.
Często stosowanymi preparatami, które pomagają zapobiegać powstawaniu bliznowców, są maści i żele do tego przeznaczone – tutaj również sprawdzi się Contractubex. Substancje przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, takie jak kwercetyna czy kemferol zawarte w wyciągu z cebuli pomagają w rozkładzie nowo tworzonego kolagenu, co zapobiega jego nadmiarowi. Z kolei heparyna zmiękcza bliznę i powstały obrzęk oraz pobudza regenerację komórek. Wspiera też prawidłowe ukrwienie w obrębie blizny. Alantoina ma działanie zmiękczające, a także zmniejsza świąd, który często towarzyszący procesowi gojenia. Przyspiesza także regenerację naskórka.
Proces gojenia i powstawania blizny trwa – stąd przyjmuje się, że bliznę należy ocenić dopiero po 6 miesiącach. Oczywiście wcześniej, tuż po wygojeniu, można i trzeba stosować odpowiednie maści lub żele mające zminimalizować powstawanie blizny. Normalne jest, że w pierwszych miesiącach po zranieniu blizna powiększa się – organizm dąży bowiem do zamknięcia ubytku na skórze. Z czasem blizna staje się coraz ładniejsza, mniejsza. Dodatkowo wspierana przez nas z zewnątrz może być całkiem niewidoczna.
Tuż po wygojeniu można stosować maści, żele, kremy i plastry. Często rodzice testują różne preparaty, warto zdecydować się na Contractubex, który ma nie tylko udowodnione klinicznie działanie w zmniejszaniu blizn u dzieci, ale także posiada wysoki profil bezpieczeństwa.
Wspominaliśmy o tym, ale nie wyjaśniliśmy jednoznacznie, dlaczego nie wolno wystawiać blizny na słońce. Zacznijmy od tego, że ekspozycja świeżej rany na światło słoneczne może zaburzyć proces gojenia. Jeśli jesteś w grupie osób, która liczy, że opalona skóra będzie wyglądać zdrowiej, to musisz wiedzieć, że jest to efekt chwilowy. Później pojawić się mogą problemy – nie dość, że blizny nie opalają się, są bowiem pozbawione melanocytów produkujących melaninę, czyli barwnik skóry, to wystawianie ich na słońce może doprowadzić do trwałego przebarwienia blizn, przez to uzyskamy efekt odwrotny i blizna u dzieci będą jeszcze bardziej widoczne.
Opalanie rany nasilać może proces zapalny, przez co wzrasta produkcja kolagenu i dochodzić może do powstawania bliznowców.
Bardzo często obserwujemy u dzieci rozstępy – są one związane z burzą hormonalną w okresie dojrzewania oraz z bardzo szybkim wzrostem. Skóra gwałtownie naciąga się, nie nadąża z produkcją kolagenu, a zerwane włókna kolagenowe przyczyniają się do tworzenia nieestetycznych małych blizn, czyli znanych wszystkim rozstępów.
Rozstępy są naturalne – pojawić się mogą w każdym wieku, a usunąć je bardzo ciężko. O wiele łatwiej jest zadbać, aby się nie pojawiały. Pomoże regularne nawilżanie ciała. A co zrobić, kiedy rozstępy już się pojawią? Pierwsze rozstępy można zauważyć pod postacią fioletowych albo przekrwionych pręg na skórze. Dopiero z czasem staną się one jasne. Te pręgi również można smarować maściami na blizny, przez co możemy przyczynić się do poprawienie ich estetyki.
Przeczytaj również: Blizna po opryszczce jak jej przeciwdziałać?
Należy zachować ostrożność podczas stosowania produktu Contractubex u dzieci.