Żel na blizny czy maść na blizny - oto jedno z najczęściej zadawanych przez pacjenta pytań po ingerencji chirurgicznej. Zabiegi operacyjne są bardzo często jedynym sposobem na uratowanie lub wyleczenie pacjenta. Zawsze, dopóki to jest możliwe lekarz wybiera leczenie nieinwazyjne, jednak, kiedy ono zawodzi lub nie daje oczekiwanych rezultatów podejmowana jest decyzja o zabiegu operacyjnym. Wtedy już wiadomo, że najprawdopodobniej po zabiegu niezbędny może okazać się żel na blizny lub maść na blizny, który wpłynie na proces gojenia się blizny, a w ostateczności również na jej finalny wygląd.
Wiek XX i XXI przyniósł wiele nowoczesnych zabiegów chirurgicznych, które już na stałe zmieniły obraz światowej medycyny. W literaturze możemy przeczytać o przełomowych operacjach mózgu, trzustki, płuc, zabiegu na otwartym sercu, całym szeregu przeszczepów czy zabiegach zmniejszenia żołądka nazywanych bariatrycznymi. Coraz nowocześniejsze są też metody operacyjne za pomocą wysokospecjalistycznych urządzeń, a nawet robotów, które zabiegi wykonują na odległość. Znana jest operacja międzykontynentalna. Zespół chirurgów z Nowego Jorku operował pacjentkę we francuskim Strasburgu przy użyciu robota Zeus. W ten sposób usunięto pacjentce woreczek żółciowy, a niepowikłany zabieg trwał 54 minuty. W Polsce działa obecnie 8 robotów da Vinci. Powinno być ich docelowo ok. 50. Według ekspertów zastąpienie człowieka robotem zmniejsza ryzyko powikłań, zmniejsza utratę krwi, powoduje mniejsze blizny oraz skraca czas rekonwalescencji.
Niezależnie od zastosowanych metod, prawie każdy zabieg chirurgiczny powoduje powstanie śladów po operacji, czyli blizn. Nie ma zabiegu bez blizny. Zawsze w miejscu cięcia lub założenia laparoskopu powstaje ślad – najpierw rana, która z czasem zamienia się w bliznę. Może ona być mało widoczna, ale to nie oznacza, że jej nie ma. Wówczas niezbędne może okazać się stosowanie specjalistycznego preparatu wspomagającego proces gojenia się blizny, może być to np. żel na blizny lub maść na blizny.
Wielkość blizn, ich kształt, wygląd i decyzja, czy stosować żel na blizny czy maść na blizny uzależnione jest od bardzo wielu czynników: głębokości rany, wieku pacjenta, umiejscowienia blizny (W miejscach, gdzie skóra ulega rozciąganiu mogą pojawić się bardziej widoczne blizny. Tego typu zmiany tworzą się zazwyczaj na: mostku, ramionach czy małżowinach usznych.), chorób współistniejących (np. przy cukrzycy proces gojenia się ran, a następnie powstawania blizn może wymagać więcej pracy oraz uważności pacjenta) czy uwarunkowań genetycznych.
Jeżeli zabieg operacyjny przeprowadzony jest w sposób planowy, pacjent jest dobrze przygotowany, nie zachodzi ryzyko infekcji, wtedy rana najczęściej goi się w sposób niepowikłany. Ślad po zabiegu jest najczęściej mniej widoczny, a zatem może się okazać, że żel na blizny i maść na blizny znajdą zastosowanie przez bardzo krótki czas. Z pewnością inaczej będzie, kiedy pacjent zostanie przyjęty w trybie ostro dyżurowym, a jego stan będzie wymagał natychmiastowej ingerencji chirurgicznej. Wówczas ryzyko wystąpienia powikłań podczas gojenia jest większe, a co za tym idzie z dużym prawdopodobieństwem powstanie większa, bardziej widoczna blizna, która będzie wymagała specjalistycznego leczenia. Wtedy pomocny może okazać się żel na blizny lub maść na blizny.
O ile w przypadku coraz częściej stosowanych zabiegów laparoskopowych blizny są małe i często niewidoczne, o tyle po zabiegach metodami tradycyjnymi znak po cięciu jest większy, bardziej widoczny i często wymagający dalszego leczenia.
Są osoby, które nie przywiązują wagi do swojego wyglądu, a jeżeli blizna jest w miejscu na co dzień niewidocznym, nie podejmują leczenia blizny lub stosują żel na blizny lub maść na blizny niesystematycznie lub szybko zarzucają jakiekolwiek leczenie. Czy takie podejście jest słuszne? Czy rzeczywiście blizna dotyczy jedynie sfery estetycznej? Nic bardziej mylnego!
Nieprawidłowo prowadzona blizna może być przyczyną wielu kłopotów, z którymi przyjdzie się pacjentowi później zmierzyć. Dlatego, tak istotna jest praca z blizną. Blizna może powodować przykurcze w stawach, ograniczać ich ruchomość. Jeżeli ograniczenie dotyczy np. dłoni, może okazać się, że pacjent ma trudności w wykonywaniu niektórych, codziennych czynności, a w skrajnych przypadkach nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować: mogą być upośledzone jego zdolności chwytne i manualne tak często wykorzystywane w życiu codziennym. Systematyczna mobilizacja blizny oraz jednocześnie stosowany żel na blizny lub maść na blizny może tę sytuację poprawić.
Warto zdawać sobie sprawę, że blizny w obrębie kończyn dolnych powodujące przykurcz mogą utrudnić pionizacje pacjenta, a także samodzielne poruszanie, z wykorzystaniem balkonika czy kul łokciowych. Blizna w obrębie stawu kolanowego może powodować przykurcz, a co za tym idzie skrót kończyny. Taka sytuacja wpływa negatywnie na całą biomechanikę miednicy i kręgosłupa.
Co więcej, niewłaściwie leczone lub zupełnie nieleczone blizny po amputacjach mogą przyczyniać się do problemów z zaprotezowaniem. Jest to bardzo złożona kwestia niezależnie jakiej amputacji dotyczy. Kobiety po mastektomii bezwzględnie powinny nosić protezę. Badania pokazują, że rezygnacja z zaprotezowania, nierzadko z powodu wypukłej lub bolesnej blizny ma negatywny wpływ na kręgosłup i może prowadzić do powstania skoliozy, czyli bocznego skrzywienia kręgosłupa.
U pacjentów po amputacjach kończyny dolnej przed zaprotezowaniem należy przygotować i zahartować bliznę po zabiegu. W tym celu stosuje się cały szereg zabiegów przygotowujących, które mają na celu wyeliminowanie ryzyka powstania otarć, nagniotów, które w konsekwencji doprowadziłyby do odleżyn, stanu zapalnego i unieruchomieniem pacjenta. Żel na blizny lub maść na blizny znajdują tutaj szczególne zastosowanie, gdyż poza składnikami leczącymi bliznę nawilżają ją i odżywiają. To wszystko powoduje, że jest ona bardziej odporna na wszelkie urazy.
Wiele trudności często przysparzają blizny po operacji palucha koślawego zwanego powszechnie haluksem (przeczytaj jak dbać o bliznę po operacji haluksów). Brak dbałości o bliznę może skutkować znacznymi trudnościami w doborze wizytowego obuwia po zabiegu operacyjnym.
Poza wskazaniami natury czynnościowej, istotny jest także aspekt estetyczny po przejściu zabiegu operacyjnego. Blizna w miejscu na co dzień odkrytym powinna być leczona specjalistycznymi preparatami. Żel na blizny lub maść na blizny znajdują tutaj szczególne zastosowanie. Zarówno żel na blizny jak i maść na blizny są powszechnie dostępne, a ich formuła pozwala na częste i systematyczne stosowanie, nawet u osób czynnych zawodowo.
Istnieje wiele możliwości pracy z blizną, począwszy od tych bardziej inwazyjnych, aż po delikatną i wcale nie mniej skuteczną formę przypominającą głaskanie skóry.
Popularną metodą pracy z blizną jest igłoterapia. To metoda rozluźniająca i poprawiająca elastyczność blizny. Igłoterapia nie musi być bolesna. Pacjenci odczuwają delikatne ukłucia lub rozchodzące się ciepło.
Terapeuci zalecają również samodzielną pracę z blizną, jednak autoterapia musi być delikatna. Ważne jest, aby pacjent sam wybrał odpowiedni moment, kiedy będzie czuł się gotowy do rozpoczęcia pracy z blizną. Bliznę można głaskać i delikatnie dotykać, by nie doprowadzić do jej przekrwienia.
Okolicę blizny można także szczotkować szczotką z naturalnego włosia już 4 tygodnie po zabiegu. Początkowo szczotkuje się tylko okolice blizny, co pobudza krążenie. Z czasem można także delikatnie szczotkować całą bliznę. Po wygojeniu się rany i zdjęciu szwów (blizna powinna być zamknięta, bez sączących się płynów i krwi, bez stanu zapalnego) można masować miejsce blizny przeznaczonymi do tego produktami. Do masażu blizny można użyć żelu na blizny np. Contractubex.
Zawarta w leku alantoina ma działanie łagodzące, wyciąg z cebuli bakteriobójcze, natomiast heparyna przywraca normalny koloryt skórze.
Mobilizacja powinna zawierać:
Do każdego pacjenta trzeba podejść indywidualnie i dostosować odpowiednią metodę pracy z blizną.
Żel na blizny lub maść na blizny powinny posiadać unikalny skład. Bardzo istotne jest, aby poszczególne składniki złożonego preparatu miały właściwości łagodzące, przeciwzapalne (np. wyciąg z cebuli), nawilżające, zmiękczające tkankę blizny (np. heparyna czy alantoina) oraz wysoki profil bezpieczeństwa. Istotne dla preparatów stosowanych zewnętrznie jest dobre wchłanianie, a także forma beztłuszczowa, dzięki której można uniknąć zabrudzenia odzieży. Dla osób czynnych zawodowych, a także tych pacjentów, którzy posiadają bliznę w miejscu widocznym ważny będzie zapach preparatu.
Na podstawie wieloletnich doświadczeń można jednoznacznie stwierdzić, że oczekiwania pacjentów wobec preparatu to przede wszystkim skuteczność potwierdzona badaniami klinicznymi, wysoki profil bezpieczeństwa, beztłuszczowa formuła na bazie wody pozwalająca uniknąć zabrudzenia odzieży, a także skład preparatu. Substancje czynne powinny mieć właściwości łagodzące, nawilżające, zmiękczające, a także poprawiające koloryt tkanki blizny.
Wybór pomiędzy maścią, a żelem zależy od indywidualnych preferencji. Niemniej jednak istotna jest praca z blizną. Nieleczona blizna często niesie za sobą nieprzyjemne skutki. Wczesne rozpoczęcie leczenia świeżej blizny pozytywnie wpływa na proces gojenia oraz hamuje rozrost tkanki łącznej, prowadzący do powstania blizn przerostowych i bliznowców.
Opryszczka, skąd się bierze? Jak dbać o bliznę po opryszczce?
Nieleczona blizna, czym może skutkować?
Jak zapobiegać powstawaniu blizn i bliznowców?
Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie może zastąpić wizyty u lekarza.
